Nói một cách "nôm na": động vật máu nóng thì máu của nó "âm ấm", còn động vật máu lạnh thì máu của nó lạnh tanh. Nhưng thuật ngữ "máu nóng" hay "máu lạnh" có thể gây hiểu sai, vì đôi khi những động vật được cho là máu lạnh như thằn lắn - cắc ké lại có thể có nhiệt độ cơ thể cao hơn các loài được xem là máu nóng.
Muốn phân biệt rõ ràng, người ta căn cứ vào khả năng tạo nhiệt của động vật:
- Động vật máu nóng (gọi chính xác là "động vật đẳng nhiệt"): Nhiệt cơ thể chủ yếu do hoạt động trao đổi chất của chính động vật đó tạo ra. Nếu nhiệt độ môi trường bất lợi, con vật sẽ tăng hoạt động trao đổi chất để tao ra nhiều nhiệt hơn (để làm ấm), hoặc để thải bớt nhiệt ra ngoài (như thoát mồ hôi để làm mát cơ thể). Chúng có xu hướng giữ nhiệt độ cơ thể ở một mức ổn định (đẳng nhiệt).
- Động vật máu lạnh ("động vật biến nhiệt"): Nhiệt cơ thể phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường. Nếu môi trường giảm nhiệt độ thì nhiệt độ cơ thể động vật sẽ giảm, khi môi trường tăng thì nhiệt độ cơ thể tăng. Hoạt động trao đổi chất của động vật máu lạnh không thay đổi nhiều như động vật máu nóng vì chúng để cho nhiệt độ cơ thể tăng giảm theo môi trường (biến nhiệt).
Ví dụ điển hình cho động vật máu nóng là động vật hữu nhũ, còn động vật máu lạnh điển hình là mấy con bò sát. Nhưng giới động vật không chỉ bao gồm những loài máu nóng hoàn toàn và máu lạnh hoàn toàn, có nhiều loài nằm giữa hai loại đó, "nóng" hơn máu lạnh một chút và "lạnh" hơn máu nóng một chút. Ví dụ cho các loại "giở ông giở thằng" này là một số loại côn trùng.
Máu nóng hay máu lạnh dĩ nhiên là ảnh hưởng nhiều đến đời sống động vật vì nó có liên quan đến hoạt động trao đổi chất của động vật (hay còn gọi là hoạt động biến dưỡng). Dù máu nóng hay máu lạnh thì mỗi loài động vật đều có một giới hạn sinh thái về nhiệt độ nhất định, nếu nhiệt độ xung quanh mà vượt quá ngưỡng này thì chúng sẽ "yếu" dần và có thể chết.