Phân tử và công thức cấu tạo
- Phân tử mêtan có công thức hóa học
CH
4dùng để mô tả một phản ứng hóa học của hai nguyên tố C và H trong một liên kết hóa học của 4 nguyên tố H với 1 nguyên tố C
C
6H
12O
6dùng để mô tả một phản ứng hóa học của hai nguyên tố C và H trong một liên kết hóa học của 12 nguyên tố H với 6 nguyên tố C và 6 nguyên tố O
Công thức hóa học còn cung cấp thông tin về loại
liên kết trong chất hóa học và cách sắp xếp của chúng trong không gian.
CH
3CH
3.
có liên kết đôi của hai phân tử CH
3CH
2CH
2có liên kết đôi của hai phân tử CH
2. Công thức hóa học chính xác của etylen là H
2C=CH
2 hay ít dùng hơn là H
2C
::CH
2. Hai gạch (hay hai cặp dấu chấm) cho biết có một liên kết đôi liên kết các nguyên tử ở 2 bên với nhau. Một liên kết ba có thể biểu diễn bằng ba gạch hay ba cặp dấu chấm.
Các phân tử có nhiều
nhóm chức cũng được biểu diễn tương tự
- C4H10 có thể biểu diễn dưới nhiều cách khác nhau:
(CH
3)
3CH: mạch phân tử gồm ba nguyên tử cácbon, nguyên tử ở giữa liên kết với 1 nguyên tử cácbon khác (
xem hình dưới, các nguyên tử hydro không được thể hiện).
CH
3CH
2CH
2CH
3.
CH
3CH=CHCH
3: cấu tạo này có 2 đồng phân tùy thuộc vào vị trí tương đối của 2
nhóm mêtyl trong không gian - cùng bên so với liên kết đôi (đồng phần
cis hay
Z) hay đối diện nhau qua liên kết đôi (đồng phần
trans hay
E).
PolymerVới
polyme, các mắt xích được đưa vào trong ngoặc đơn. Ví dụ, một phân tử
hydrocácbon có công thức CH
3(CH
2)
50CH
3, gồm có 50 mắt xích. nếu không biết rõ số mắt xích, có thể sử dụng chữ
n như CH
3(CH
2)
nCH
3.
IonVới các
ion, diện tích của một nguyên tử biểu thị bẳng chỉ số trên bên phải nguyên tử đó. Ví dụ Na
+, hay Cu
2+. Tổng điện tích của phân tử tích điện hay
ion đa nguyên tử cũng biểu diễn tương tự. Ví dụ: hydronium, H
3O
+ hay sulfat, SO
42-.
Với các ion phức tạp, sử dụng ngoặc vuông [ ] như [B
12H
12]
2-. Ngoặc đơn ( ) có thể đặt trong ngoặc vuông để biểu thị một mắt xích như [Co(NH
3)
6]
3+.
Các nguyên tử bị bẫy/bọcBiểu tượng @ ("ở") để chỉ một nguyên tử hay một phân tử bị bẫy/bao bọc bởi 1 khung nhưng không liên kết hóa học với nó. Ký hiệu này sử dụng phổ **** từ những năm 1990 cùng với sự khám phá ra
fulleren, chất này có thể bẫy các nguyên tử ví dụ như La để tạo thành La@C
60 hay La@C
82. Một ví dụ khác là [As@Ni
12As
20]
3-, trong đó một nguyên tử As bị bao bọc bởi 32 nguyên tử khác.